İçindekiler
“Eskişehir” isimli bir şehrin bu kadar tarihi olması şaşırtıcı değil. Eskişehir tarihi 4000 yıl önce başlyor.
Eskişehir tarihi sadece modern dönemle sınırlı değil, ancak antik şehre özgü tarihsel derinlik veren tarih öncesi zamanlara uzanır.
Eskişehir Milattan Önce
Araştırmacılar Eskişehir’in ilk insan yaşamını 4000 yıl önce bazı göçmen aşiretlerle mevcut şehir sınırları içinde yaşadığını varsayıyorlar.
Eskişehir’in temel şekli ilk olarak MÖ 1460 yılında şekillenmeye başlamıştır. Hititlerin bölgede koloni kurduğu ve MÖ 700 yılında Friglerin Dorylaeum kentini kurmuştu.
sonraki yıllarda şehir Romalıların kontrolüne geçti.
Bizans Dönemi Eskişehir tarihi
Bizans döneminde Dorylaeum kenti çevresinde üç büyük yerleşim ortaya çıktı, ilk yerleşim 11 km kuzeybatıda Dorelayne adıyla, ikinci yerleşim ise bugün “Hamamönü” olarak anılan kaplıcalar üzerinde, üçüncü yerleşim ise bugün Karacahisar olarak bilinir.
Kale ve çevresinde bulunan kazılar ve Bizans sikkeleri, kalenin 7. ve 11. yüzyıllar arasında iskan edildiğini göstermektedir.
Selçuklular devrinde Eskişehir tarihi
Eskişehir Selçuklu döneminde Sultannunu olarak adlandırılmış ve MS 1079’dae fethedilmiştir.
Pek çok coğrafyacı, doğası birçok şairin esin kaynağı olduğu için Eskişehir’i Anadolu’nun en güzel şehirlerinden biri olarak nitelendirdi, Eskişehir’de doğan en Meşhur şair Yunus Emre’dir.
Osmanlı döneminde Eskişehir
Eskişehir, bölgeye Müslüman Türklerin yerleşmesinden sonra bugünkü adını almıştır. Antik kentin kalıntılarına bakıldığında bölgeye “EskiŞehir” adını verdiler.
Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Gazi, MS 1288’de Eskişehir’de en önemli Bizans kalesi olan Karacahisar fethedilmiştir.
Eskişehir’de Osmanlı döneminde pek çok önemli şahsiyet ortaya çıktı, özellikle de şehrin güzelliğinden ilham alarak Türk dilinde harika şiirler besteleyen şair Yunus Emre’dir.
1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra şehir aşırı kalabalıklaştı ve göçmenlerle gelişti. Eskişehir’in ana gelişme dönemi Hicaz demiryolu inşaatından sonraydı başlamiştir.
Sultan II. Abdülhamid döneminde İstanbul’u başlatan ve Osmanlı İmparatorluğu’nun her yerini birbirine bağlayan Hicaz Demiryolu treni Eskişehir’den geçiyordu.
Eskişehir, batıdan doğuya ve güneye gelen demiryollarının kesişme noktası haline geldiği için, içinden geçen tren ve ticaret nedeniyle önemli ölçüde gelişmeye, stratejik bir konum kazanmaya başladı.
Eskişehir’de önemi büyük ölçüde artıran bir tren tamir bakım istasyonu inşa edilmiştir.
Kurtuluş Savaşı sırasında Eskişehir
Kurtuluş Savaşı, Eskişehir tarihinde önemli bir noktadır. Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı İmparatorluğu’nun yenilgisinin ardından Eskişehir, 1921’de Yunan işgali altına girmişti.
Gazi Mustafa Kemal, Kurtuluş Savaşı’na başlamiştir ve Türk ordusu, şehre yirmi altı Ağustos 1922’de kitlesel bir saldırı başlattı ve aynı yılın Eylül ayının ikinci günü şehir tamamen kurtarılmiştir.
Yunanlıların çekilmesi sırasında 250 kişiyi öldüren ve şehir merkezindeki 2 bin han, 22 otel ve tekke, 2 bin dükkan, 5 hamam, 4 fabrika, 5 cami ve 10 okulu yakarak şehir harap oldu.
Köylerde 13.000 Han ve 2.000 sığır yakıldı. 150 bin metrekarelik orman kül oldu.
Cumhuriyet döneminde Eskişehir
Cumhuriyetin ilanından sonra Sancaklar ve eyaletler vilayet olunca 1923 yılında Eskişehir il oldu.
1926’da Eskişehir, Sivri Hesar, Mihaliçek ve Sitjazi olmak üzere üç bölgeden oluşturmuştur. 1957’de Eskişehir illerinin sayısı 6’ya yükselmiştir.
